วรรณคดี และวรรณคดีวิจารณ์ พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. 2486 ดร.วิทย์ ศิวะศริยานนท์ (พ.ศ. 2456-2533)   วรรณคดีและวรรณคดีวิจารณ์ เป็นหนังสือแนววิชาการด้านวรรณคดี และวรรณคดีวิจารณ์แบบตะวันตกเล่มแรกๆ ที่นักวิชาการไทย นำทฤษฎีวรรณคดีวิจารณ์แบบตะวันตกมาเผยแพร่ และประยุกต์ใช้กับวรรณคดี และบริบทสังคมวัฒนธรรมไทย ทัศนะทางวรรณคดี ของ ดร.วิทย์ ศิวะศริยานนท์ ที่ได้แสดงไว้ในหนังสือเล่มนี้ เป็นทัศนะที่ตกผลึก ที่ได้ผ่านการขบคิด ใคร่ครวญกลั่นกรองแล้วอย่างรอบคอบ งานวรรณคดีวิจารณ์ของ ดร.วิทย์ มิใช่งานวิจารณ์เชิงทดลองปฏิบัติ และก้าวล่วงระดับวิเคราะห์ (Analysis) แล้ว หากเป็นงานที่สะท้อนถึง ระดับทฤษฎีทางวรรณคดี และวรรณคดีวิจารณ์ โดยสื่อออกมาเป็นภาษาที่เข้าใจง่าย และนำเอาทฤษฎีประสานกับงานวรรณคดี เรื่องราวในวรรณคดี หรือตัวละครในวรรณคดีไปโดยตลอด โดยได้แสดงออกมาเป็นทัศนะของตนเองอย่างแจ่มแจ้ง งานระดับนี้จัดว่าเป็นงานระดับ สังเคราะห์ (Synthesis) ซึ่งหาตัวจับยากในวงการ วรรณคดีไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ความรอบรู้ ลึกซึ้ง รอบด้าน และความเป็นสากล (Universal) ของท่านนั้น ยากที่จะหานักวรรณคดีรุ่นเดียวกับท่าน หรือรุ่นหลังมาเทียบเคียงท่านได้ ท่านสามารถที่จะกล่าวอธิบาย ถึงทัศนะทางวรรณคดีหนึ่งๆ โดยประสานไปได้รอบทิศ โยงใยถึงวรรณคดีเอกๆ ของมนุษยชาติได้อย่างรวดเร็ว ฉับไว และกระชับ ทว่าตอกลึก และสลักเสลา งานชิ้นนี้จึงมีความงาม ที่มีคุณค่าในตัวเอง นอกเหนือจากความแรงทางทฤษฎี และวิชาการความงาม และความแรงทางวิชาการดังกล่าว ดำเนินตั้งแต่ต้นเล่มจนถึงปลายเล่ม ตัวอย่างเช่น เมื่อเริ่มต้นอธิบายว่า วรรณคดีคืออะไร ดร.วิทย์ จะอธิบายเชิงพรรณนาความอย่างฉับไว แต่ครอบคลุมเนื้อหากว้างขวาง และแนวคิดที่ลึกซึ้ง ในข้อความเพียงไม่กี่บรรทัด ผู้อ่านก็รู้สึกเหมือนได้อ่านวรรณคดีไปทั่วโลก โดยที่วรรณคดีไทยก็มีที่ทางของตนอย่างมั่นคง ในบริบทวรรณคดีของโลก   ! back ! ! home !